Sta jij op je plek?

Ik heb een workshop systemisch werk gevolgd. Deel 1 van een hele serie. Als je nu denkt dat ik mij laat omscholen tot systeembeheerder. No way. Systemisch werk gaat over het belangrijkste systeem dat er is, en dat is toch echt niet je computer. Nee, het gaat over je familie. Want alhoewel sommige ouders zich dat misschien niet realiseren, een familie is een systeem. Binnen een systeem zijn er onderdelen die op een bepaalde manier horen te werken. Ofwel wetmatigheden. Om de metafoor van de computer te gebruiken. Als het goed is zit alles erin en doet alles wat het moet doen en dan pas werkt het. Kortom, als er in die wetmatigheden iets gaat wringen, dan ontstaat er een bug. Bij een computer is het helder, dan werkt dat ding niet meer. Bij een familie, of gezin, werkt dit anders. Dan werkt het namelijk nog wel. Maar jaren later gaat er toch iets wringen.

Het systeem, ofwel het gezin, en hoe het daar georganiseerd was, of juist niet, werkt namelijk je hele leven door. Ook in andere systemen. Als een soort virus. Het infecteert namelijk hoe je je opstelt in groepen, in organisaties. En soms op een plezierige manier, maar je voelt het al, vaak ook op een onplezierige manier. Systemisch werk is een soort virusprogramma, het zoekt uit waar de bug ontstaan is.

Hoe werkt het? Je gaat je familie opstellen. Allereerst kies je representanten voor je familie. Je neemt namelijk niet je hele familie mee naar een workshop. Dat zou grappig zijn maar leidt denk ik tot nog meer bugs in het systeem. Nee, je kiest personen die jouw gezin moeten voorstellen uit je mede-workshopleden. Je kiest een vader, je moeder en je kiest jezelf. Deze personen zet je neer in de ruimte op een manier zoals het gevoelsmatig een weergave is van het systeem. Deze personen voelen automatisch aan wat er in jouw systeem van herkomst speelt. Dit is het magische van systemisch werk. Geen voorinformatie maar wat deze personen zeggen over hoe ze zich voelen is vaak heel herkenbaar. Degene die de workshop leidt legt vervolgens het verband met de wetmatigheden van een systeem.

Een van de wetmatigheden is dat er plek is voor iedereen. De juiste plek. Bijvoorbeeld: als je als kind de vaderrol op je moet nemen, dan is dit eigenlijk niet jouw plek. Ik ga er vanuit dat iedereen dit gevoelsmatig snapt. Je vraagt de harde schijf ook niet om een beeldscherm te zijn, toch? Beetje flauw, maar hopelijk wordt het zo wel duidelijk.

Zo wordt in een goed begeleide opstelling zichtbaar hoe jouw familiesysteem doorwerkt in je huidige leven. De personen worden op hun plek gezet en spreken ook uit welke plek zij hebben. Onvoorstelbaar wat voor effect dit op mensen heeft. Ik vind het iedere keer weer magisch.

Het is voor mij niet de eerste keer dat ik met systemisch werk in aanraking kom. Het maakt onderdeel uit van de NLP-opleidingen die ik gevolgd heb. In een coachingstraject hebben vraagstukken vaak een systemische oorzaak. Ik kan mij dan ook nu al erg verheugen op de vervolg-workshops waarin iedere keer een nieuw onderdeel uit het systeem belicht wordt.

Systemisch werk en NLP. Het gaat goed samen. Want met de opgedane inzichten uit een opstelling kun je twee dingen doen. Of je denkt, dat komt dus allemaal door mijn familie, ik kan er niets aan doen. Je gaat aan de gevolgkant staan. Of je denkt, ik weet nu waar de bug ontstaan is, ik koop een goed virusprogramma. Je bedenkt welke stappen je kan zetten om te zorgen dat de bugs niet blijven doorwerken. Ofwel, je gaat aan de oorzaakkant staan. Immers, als je zelf verandert, verandert je omgeving met je mee. Daardoor voel je je een stuk krachtiger dan wanneer je aan de gevolgkant blijft staan. Ik weet wel waar ik wil staan.